Home
>
Werk verricht bij KSB(2)
Interactie Planeet-vloeibare lagen: Effecten op planetaire rotatie
De planeten en de belangrijkste manen van ons zonnestelsel draaien allemaal rond hun as.
Indien deze lichamen bolvormig, star en geïsoleerd zouden zijn, dan zou hun rotatie niet
variëren in de loop van de tijd. Dit is echter niet het geval; de gravitationele interactie
met de nabije of massieve lichamen verstoort hun rotatie, wat leidt tot variaties in de rotatieperiode
(en de geassocieerde lengte van de dag) en wijzigingen in de oriëntatie van de rotatieas ten opzichte
van een gegeven punt op het oppervlak van de planeet (poolbeweging) en van de ruimte (precessie/nutatie).
Daarnaast veroorzaakt de aanwezigheid van vloeibare lagen (atmosfeer, hydrosfeer, oceaan) op het oppervlak van de planeet en/of van interne vloeibare lagen (zoals een vloeibare kern) voor bijkomende variaties in de rotatie.
Dit onderzoeksonderwerp is nu zeer belangrijke geworden, wat erkend werd door de International
Earth Rotation Service (IERS) door in 1998 the Global Geophysics Fluid Center te creeëren, samengesteld uit
acht speciale bureaus (SB). Zij hebben de verantwoordelijkheid om diensten te ondersteunen en te leveren aan de wereldwijde onderzoeksgemeenschap, die zich bezighoudt met de variaties in de aardrotatie, het gravitatieveld en het geocenter, die veroorzaakt worden door massatransport in de globale geofysische lagen. Binnen dit kader heeft de KSB de leiding over het
Speciale Bureau dat zich aan de kern wijdt.
Binnen het kader van het huidige onderzoek op het gebied van de geodesie, heeft de International Association of Geodesy
the Global Geodetic Observation System (GGOS) gecreeërd. Dit onderzoeksproject van de KSB past hier natuurlijk in.
De dynamiek van de globale geofysische vloeistoffen (de ijzeren kern van de aarde, atmosfeer, oceaan,...)
en de interactie tussen deze vloeistoffen en de aarde veroorzaakt schommelingen in de snelheid
van de aardrotatie en in de positie van de pool van de rotatieas, zowel ten opzichte van de aarde en de ruimte.
De KSB heeft een onderzoeksproject ontwikkeld, dat gericht is op de studie van de dynamieken van deze
vloeistoffen op een globale schaal, om zo hun effect op de aardrotatie te kunnen afleiden.
Binnen het kader van geodetische experimenten op planeten en manen van het zonnestelsel die deel zullen
uitmaken van toekomstige ruimtemissies, gaat men deze studie uitbreiden op de lichamenen
van het zonnestelsel die ofwel een vloeibare kern ofwel een vloeibare oppervlaktelaag bevatten,
zoals Mars, Mercurius, Venus en de Europsese Galileïsche sattelieten.